Belki pragmatistler, teorisyenlerden daha akıllıydılar, çünkü global arındırmanın ardından geriye sadace yanmış (ekonomik) toprak kalacağını biliyorlardı. Kurtuluş önlemleriyle, önlerindeki temel sorunu iteleyip/öteleyip duruyorlar, sorunun giderek daha da büyümesini sağlıyorlar.
Dünya ekonomisi, 20 yıldan daha uzun bir süredir esasen finansal doping sayesinde yaşıyor. Satın alma gücünü uzun zamandan beri, hiçbir reel temele sahip olmayan finans balonları şekillendiriyor, -çünkü 21'inci yüzyıl başından beri devlet bütçelerini bankalar şekillendiriyor. Çin'de, Hindistan'da ve Avrupa'da iş gücünün harekete geçirilmesi, bütçe açıklarının tek taraflı olarak büyümesi sayesinde olabiliyordu. Nihayetinde bir yerden diğerine kaydırılan (2) üretim prosesi/süreci "geçersiz" sayılır (3), bütün bileşenlerinin (4) değerini yitirmesiyle son bulur. Böylece teorisyenler belki haklı çıkarlar, ama buradan, kapitalin yeniden değerlendirilmesi (5) konusunda yeni bir perspektif çıkmıyor.
Burada, ekonomi teorileriyle ekonomi/para politikalarının paralize olmasından sözedilebilir. Bu da, ekonomi erbabı ile hükümetler arasında şiddetli tartışmalar üretiyor. Neolberalizmin sabit fikirlileri -tıpkı Avrupa merkez Bankası'ndan yeni istifa eden başekonomist Jürgen Stark gibiler- herşeyin bir dehşetle son bulma ihtimalini göze almak istiyorlar, çünkü teoriye gerçekten daha çok inanıyorlar. Pragmatik olanlar ise, finans politikası doppingini (6), kaçınılmaz bir şekilde yeni develüasyon şokları için yeni yanıcı/patlayıcı malzeme biriktirmesine rağmen, abartarak artırmak istiyorlar. Şu anda devletlerin konjonktür programları her yerde sona eriyor ve büyüme rakamları dikkat çekici bir tempoyla düşmeye başlıyor -tıpkı dopping yapmış bir sporcunun, yeni dopping ilacı kalmayınca nefesinin kesilmesi gibi. Bir sonraki global kriz kapıda. ABD'de Başkan Obama, onca parayı nereden bulacağını bilmeden, yeni bir konjonktürel mega-paket açmak üzere.
Kapitalizmin çözümsüz çelişkisini, başka türlü formüle etmek da mümkün. Sürekli yeni tedbirlerle (7), sadece iyiden iyiye çürümüş finans sistemi desteklenirse, krizin çözümü adeta havada/muallakta kalır. Ama içeriğini yitirmiş para üretimi (8), ekonomide reel talep'e dönüşmediği sürece, şimdi belli sınırlar içinde süren (ve 2009 çöküşünü önleyen) 'paranın değer kaybı' (develüasyon) olayı uygun adım devam edecek. Buna rağmen, gelişmekte olan ülkelerde frenlenemeyen enflasyon, Avrupa Birliği'nde de kapıya dayanmış bulunuyor. Büyük Britanya'da enflasyon, yüzde 4.5'a ulaştı. Avrupa Merkez Bankası, Sarkozy Hükümeti, Merkel Hükümeti, Britanya yönetimi gibi, "küçüktür ama miğde bulandırır" cinsinden bir şey saydıkları enflasyonist politikalarda karar kılmış görünüyorlar. Bu da siyasi ve ekonomik bakımdan aşırı zorlanmaya/gerginliğe neden olabilir. Aslında, bir sistem sorunuyla karşı karşıyayız. Ama bunu kimse kabul etmek istemiyor.
19.09.2011, Neues Deutschland Gazetesinden
Çevirenin dipnotları:
1. Develüasyon.
2. Birçok fabrika, işçi ücretlerinin ucuzluğu nedeniyle Çin ve Hindistan'a kaydırıldı.
3. İşçiler/üretim, rasyonelleşme ve finansal oyunların artması nedeniyle devreden çıkartılıyorlar, önemsizleşiyorlar.
4. Kapitalizme özgü üretim süreci, "ücretli çalışma/iş", "para/değer", "mal/meta" gibi bileşenlere sahiptir. Robert Kurz burada, sadece paranın değerinin düşmediğini, ücretli iş'in değerinin de düştüğüne işaret ediyor.
5. Yeni yatırımlarla paraya daha fazla para kazandırılması işlemi.
6. Bankalara muazzam miktarlarda para akıtarak onları -geçici bir süre için- kurtarmak işlemi.
7. Mesela konjonktürel mega-paketlerle bankalara/devletlere daha fazla para akıtarak...
8. Nasıl ve hangi maddi temele dayanarak, nasıl bir değer üreterek arttığı belirsizleşmiş para artışı prosesi.
